Moving Trees, Moving People

2023 – nu

Hoe verbeeld je je de toekomst? Welke plaats hebben bomen en bossen in je bestaan? Wanneer zat je laatst op een bank onder een boom, naast een kapelletje? Wat ontmoeten we als we stil zijn? Wat maakt van een plek een “heilige plek”?

Cura-Collectief start een nieuw, langdurig traject waar alle vroegere projecten die je op deze site vindt, toe bijdragen: Philemon en Baucis en de ontmoeting tussen mensen, takjes onder een stolp en houten sculpturen, verbeelde verhalen in het leegstaande huis, schors op een doek en onzichtbare geluiden hoorbaar gemaakt, een klimmende tak en kiemende aarde. Bij de omgevingen die het Cura-Collectief creëert, is steeds ruimte om op verhaal te komen. Er ligt een boek om in te schrijven; er staat een tafel met drankjes en met tijd.

Verbeeldend denken is brandstof in een wereld in crisis. Miljoenen bomen in Vlaanderen zijn ziek. Miljoenen scheuten zijn tegelijkertijd levende geschenken. Door die lokaal naar een plek met overlevingskansen te verhuizen, werken we aan een herverbinding met de natuur, met onszelf, met anderen.

Giuseppe Penone (°1947) toont ons de magische essentie van natuur, tijd, materie:

I feel the forest breathing
I hear the slow, inexorable growth of the wood,
I match my breathing to that of the green world around me,
I feel the flow of the tree around my hand placed against the trunk.

Kom meedoen en beleef sprankelende momenten bij het uitgraven of verplanten van jonge bomen. Stuur ons je aanbod aan scheuten. We zoeken samen een plek waar ze naartoe kunnen. We documenteren ons proces en houden af en toe een ontmoetingsmoment waarbij we tekeningen tonen en inspirerende verhalen laten horen. De tekenende vrienden van het NU-atelier betrekken we in ons verhaal. Vanaf de lente 2024 plannen we buitenexpo’s en bosontmoetingen. Je bent dan heel erg welkom!!

Philemon en Baucis

25.03.2021 – nu

De zaden van deze twee essen kiemden rond 1830 in Vreckom, Denderwindeke. De bomen werden door knotting knoestig en hol, tot ze in 2020 werden geveld. We ontdekten hen tijdens een wandeltocht en we hadden het gevoel er iets mee te willen doen, uit eerbied voor hun bestaan en hun monumentaliteit. In overleg met de stad gaven we hen in het stadspark van Ninove een nieuwe rustplaats. Met hun gestalte vormen ze daar een uitnodigende ontmoetingsplek. Met de knottakken naar elkaar toe ontstaat in de beschuttende holten een schuilplek. Met minimale ingrepen vormden we een ‘sculpturale natuur’ om in je op te nemen, een landmark om bij af te spreken, een leunstoel om even te rusten, een wonderlijke natuurvorm die je plant-dier-mens-verbondenheid prikkelt.

De stammen kregen de namen Philemon & Baucis, verwijzend naar een mythe uit de oudheid. Het oude echtpaar ontving de hoogste goddelijke beloning toen het twee vreemde gasten, die onderdak vroegen, heel gastvrij ontving. Toen de bezoekers zich als de goden Zeus en Hermes lieten herkennen, veranderden die het hutje van het echtpaar in een tempel. Na hun dood werden Philemon & Baucis twee bomen, met hun stammen in elkaar verwikkeld. 

Wortel en takken. Plant, dier en mens. Man en vrouw. Vergankelijkheid en eeuwigheid. De zorg voor jezelf en de zorg voor de ander.

Kan je dode bomen redden? Hoe oud zijn die twee? Hoe goed leefden ze? Koester deze plek en vraag het aan Philemon & Baucis.

Work in progress op de artiestenparking van de gastvrije Plomblom.
De ontmoeting in Denderwindeke. (foto’s Els De Vuyst en Vincent Malstaf).

Wereldhoofd

01.12.2018 – nu

DE SOKKEL

“Mijn oneindige verantwoordelijkheid ontstaat in het gelaat van de ander”,  Emmanuel Levinas.

De stad Ninove hanteert het concept “De sokkel”. Dit is een kleine tentoonstellingsplek die door de stad en de deelgemeenten reist. Na 6 maanden kiest de exposerende kunstenaar een volgende kunstenaar die uitgenodigd wordt om een zelfde periode op een andere plek zijn werk te tonen.

Heeft het Cura-Collectief de sokkel ondergronds begraven, om met hun werk op de begane grond te staan, aanwezig tussen de mensen? WERELDHOOFD verstilt de wriemelende beweeglijkheid van een stadsplein. Het ontvangt je in de rust van zijn binnenkant waar vuur heeft gewerkt, waar stemmen toon zetten, waar een teken achterbleef. Met afbraakhout bouwde het Cura-Collectief een hersenvolume dat met kalkleem beschermd werd tegen verkolend vuur of een brandend verlangen? Klinken hier onverstaanbare woorden of deugddoende menselijke aanwezigheid? Wat wil er in die donkerte tekenend oplichten?

In het spanningsveld tussen jezelf en de buitenwereld prikkelt dit werk je zintuigen en nodigt het je uit je denken met je hart te verbinden. Wie hoor je? Wat antwoord je? Welk vuur wil je, dat in je brandt? Welke stem wil je, die in je hoofd spreekt? Hoe kan je iemand missen die je niet kent? Hoe kan de wereld niet veranderen?

Daarna verhuisde wereldhoofd naar het centrum van Herzele, tussen de bomen achter de burcht.

Dig it all

20.05.2018 – 03.06.2018

‘Maar wat er gebeurt, is dat onze tijd geconsumeerd wordt door de technologie; we worden een soort van slachtoffer.Marina Abramovic

Het Cura-Collectief nodigde de bezoeker uit om volop deelnemer te zijn in het creatief proces.

Onder de titel “DIG IT ALL” liet het Cura-Collectief je balanceren tussen je gewoonten en je vermogen tot verwondering en verandering. Wat je onderweg hoorde, zag en meemaakte, moedigde je aan om je denken met je hart te verbinden en iets te delen van je binnenkant.

‘Wenn die Wahrnehmung das Steuernde ist, zur Aktualität der Nervenfrage.’ Thomas Hardtmuth

De Digitale Revolutie is 40 jaar oud en tekent zich jaar na jaar meer af in de levenswijze en de gezondheid van mensen en natuur. Onze vooruitgangsdoctrine verdoezelt zijn negatieve effecten op mens en natuur. Het gebruiksgemak van digitale toepassingen verhindert dat we objectief kijken naar de fundamentele wijzigingen die het in ons dagelijks leven aanbrengt.

Het afbrokkelen van de sociale cohesie in het dorp, de verzwakking van de Millenials (de generatie van na 1984) door een chronisch tekort aan zelfvertrouwen en doorzettingsvermogen, de verslaving aan ‘phones’ en het dopaminehormoon, de nood aan onmiddellijk resultaat, een leefomgeving die geen hulp biedt bij zwakte, het gebrek aan leiderschap en verantwoordelijkheid voor de gemeenschap,… : je plukt het ene rapport na het andere van het… internet?

Het C-C wil bezoekers de overweldigende impact van de Digitale Revolutie laten ervaren door de verborgen zijden ervan beleefbaar te maken, door hen uit te nodigen om weer verbinding te maken met de fundamenten van ons bestaan, door onze Menselijke Waardigheid weer voeding te geven. Als zij zich hier van bewust zijn, ontstaat de kracht om creatieve antwoorden te bieden op deze uitdaging.

Uit de brochure: “Het C-C-paviljoen staat aan de rand van een sparrenbos in het Vondelhof. Van daaruit begeleiden ze jou, samen met vrijwilligers van het Nu-Atelier, langs een parcours dat je zintuigen op scherp zet. In ruil voor het even in de kluis veilig achterlaten van je digitale connecties, krijg je een klompje klei in de handen. Hiermee kan je als enkeling gaan luisteren in de kroon-koepel, beleef je verwondering op een promenade, kom je tot je klei-creatie in de kathedraal, en stap je de dreef-van-reflectie op. Terug aan het paviljoen kan je, als je dat nog wil, in de kluis ophalen wat je er achterliet’.

Het overtreft onze stoutste verwachtingen. De kleiwerkjes, de keuze van de ‘plekjes’, het verhaal dat ze vertellen, de verbondenheid die ze uitstralen, de vrolijkheid, de hoop, … het is van een ontroerende schoonheid.

Het werd daar duidelijk dat door ons modelleren van de ‘omgeving’ de bezoekers het beste van zichzelf naar boven lieten komen:

  • hun vrijheid intens belevend, ontdaan van elke druk (gsm, de ander, het moet iets goeds worden, …)
  • hun verbondenheid opnieuw voelend met de natuur, de klank, de objecten, zichzelf
  • hun scheppingskracht terugvindend, een vitale herinnering.

We lezen vrijheid, verbondenheid en scheppingskracht in wat de bezoekers nagelaten hebben, en dat is een gevolg van de omgeving die ze ontmoet hebben.

Kruispunt

13.07.2017 – 27.07-2017

“Het publieke forum betreden is steeds een politieke daad, dus ook als het voertuig de kunstzinnige schepping is.”, Mien Bogaert 2014

Op een ochtend een plek op de kaart prikken

Naar het kruispunt van 5 wegen rijden en bedenken wat die plek nodig heeft

Een compositie maken met kringloopspullen en zolderschatten

Een pleisterplaats voor 14 dagen

Foto’s van Els De Vuyst

Verlaten huis

29.04.2017 – 07.05.2017

“Aan elk uiterlijk gaat een innerlijk vooraf”, Friedrich Schiller.

“En zoals bij ieder gelaat, kan men weg kijken of het aankijken. Of het enkel van ‘terzijde’, vanaf de zijlijn bezien.” Christine Gruwez in Tijdgenoten onderweg.

Al vele jaren is de winkelwoning in de Despauteerstraat niet meer bewoond. Het huis staat leeg, vertellen buurtbewoners; er is niemand meer. Maar is dit zo? Elbar Kivin gaat de ontmoeting aan met de scheppende woekering die er ongecontroleerd en onverstoord werkt. Breng je opnieuw zorg binnen het huis? Maak je de tijd zichtbaar? Wat/wie leeft er nu? Toon je het verleden en heden in je ingreep? Is de toekomst levend? Hoe klinkt afwezigheid?

‘Human meets humus’, een imaginair fluïdum?

Foto’s van Koen Desmet, Bart Bogaert en Els De Vuyst

Vestbarm

25.04.2015 – 03.05.2015

“Inzicht ontstaat onmiddellijk, het is intuïtief van aard. Begrijpen daarentegen strekt zich uit in de tijd, maar heeft tot voorwaarde dat er intuïtie aan vooraf is gegaan.” Christine Gruwez in Meditaties over onmacht.

Ninove. De Vest, een loods in een zijstraat. Beelden en geluiden gaan de ontmoeting aan met de actuele ruimte van een oude staalhandel. Het werk van de vier vrienden/kunstenaars is op een wondere wijze met elkaar verbonden. Ze werkten apart en kwamen af en toe samen om zich op elkaar af te stemmen.

De taklijn, de boom, de houtsnedes, de tussenruimtes van planten, de wilgenkatjes, de wol, de warmte, het houtskool, de tussenruimtes van hun vieren die verbinden, de stilte, een stoel, de geluiden, de tonen, de bewegingen, de stemmen, de ontmoetingen.

Foto’s van Dirk De Deyn en Els De Vuyst

Lege pastorie

01.06.2014 – 15.06.2014

“Het wordt tijd, dat de mens zijn doel kiest. Het wordt tijd, dat de mens de kiem van zijn hoogste verwachting plant. Nog is zijn grond daarvoor rijk genoeg. Maar eenmaal zal deze grond arm en murw zijn en geen hoge boom zal meer uit hem kunnen opgroeien. Wee! De tijd komt, waarin de mens de pijl van zijn verlangen niet meer over de mensen uitschiet en de pees van zijn boog verleerd heeft te gonzen! Ik zeg u: men moet nog chaos in zich hebben om een dansende ster te kunnen voorbrengen. Ik zeg u: chaos is nog in u.” Zo profeteert Nietzsches Zarathoestra, alvorens hij voor het verzamelde volk een beeld schetst van de laatste mens, een mensengeslacht dat het geluk heeft gevonden en niet meer in staat is om scheppend boven zichzelf uit te stijgen, een mensengeslacht dat met zijn doel samenvalt en in weerwil van elk faustiaans streven bij het ogenblik verwijlen wil.

Het CURA-collectief vond in de oude pastorij van Kerksken een onderkomen. Het gebouw staat al jaren leeg en werd in zorgelijke staat aangetroffen. Maar net die situatie gaf een mooie vertrekbasis voor de werken die het Cura-Collectief op die locatie ontwikkelde. Eén voor één gaan de installaties, etsen en raamtekeningen een dialoog aan met het gebouw. Ze voegen nieuwe betekenissen toe aan oude ruimtes en kamers. Daarbij gaan de gebruikte materialen zoveel mogelijk in gesprek met de ruimte en de tijd. Wol, aarde, geluiden, en lijnen in grafiet en wol be-tekenen de pastorij opnieuw. Ze schrijven mee aan de historiek van een plek op een scharnierpunt tussen verleden en toekomst.

Wat het C-C in deze pastorie verbindt, is de ZORG (cura) voor de wereld, voor mensen, voor onszelf.

Foto’s van Dirk De Deyn en Els De Vuyst